پاتوق رضا

به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، پهپاد یا پرنده‌ هدایت‌پذیر از راه دور امروزه در جهان به عنوان سلاحی استراتژیک محسوب می‌شود که برای ضربه سنگین به نیرو‌های دشمن با کم‌ترین تلفات به نیرو‌های خودی طراحی و به نیرو‌های نظامی تحویل داده شد.

این سلاح راهبردی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ به دست جوانان انقلابی کشور برای مقابله با دشمن بعثی ساخته شد، نیرو‌های مسلح کشورمان در سال‌های نخست انقلاب قصد داشتند پهپاد شناسایی صدف را تولید کنند، اما به نتیجه نرسید تا این که خبر رسید جوانان انقلابی در جهاد دانشگاهی اصفهان کار را برای ساخت یک پهپاد شناسایی آغاز کردند.

ایده ساخت اولین پهپاد در سال ۶۴ به واقعیت تبدیل و پهپاد تلاش طراحی و ساخته شد. نکته جالب این است که تلاش موجب تشکیل صنایع هوایی قدس در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد که بعد‌ها مرکزی برای ساخت پهپاد‌های پیشرفته در کشورمان شد، در کنار صنایع هوایی قدس گردان رعد هم در جبهه‌ها شکل گرفت.

تلاش، پهپادی ساده با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت بود که با رادیو کنترل هدایت می‌شد و با کار مداوم بعد از مدتی تلاش ۲ هم با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع عملیاتی ۵ کیلومتر، سقف پروازی ۲۷۰۰ متر و مداومت پروازی ۴۵ دقیقه ساخته شد، اما این تازه اول راه بود چرا که پس از آن مهاجر ساخته شد.

ساخت و نتیجه‌ای که از پهپاد تلاش بدست آمد موجب شد تا جوانان ایران اسلامی در سازمان صنایع هوایی قدس کار طراحی پهپاد‌های شناسایی دیگر را با سرعت بیشتری ادامه دهند، نتیجه تلاش‌ها، پهپاد مهاجر شد که بسیاری از مردم ایران اسلامی آن را می‌شناسند.

این پهپاد از جنس کامپوزیت ساخته شد و وزنی در حدود ۸۵ کیلوگرم، سرعتی بالغ بر ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت، مداومت پرواز ۹۰ دقیقه‌ای و ارتفاع پرواز ۱۱ هزار پایی دارد و قادر است انواع موشک را حمل کند. پس از مهاجر ۱ احتیاج به ساخت پهپاد‌های جدید و پیشرفته موجب شد خانواده پهپادی مهاجر در کنار پهپادهایی، چون سمیرغ و صاعقه ساخته شود.

البته در کنار پهپاد‌های رزمی که قادر بودند دشمنان ایران را صد‌ها و هزاران کیلومتر دورتر از مرز‌ها زمین‌گیر کنند، وجود پهپاد‌های اطلاعاتی و جاسوسی سبک هم مورد نیاز بود و به این شکل انواع پهپاد‌های سبک وارد چرخه دفاعی شد.

پهپاد‌های فوق سبک ایرانی

متخصصان کشورمان در ابتدای راه؛ پهپادی چون دلتا را طراحی کردند، نمونه اولیه این پهپاد ایرانی دارای یک پیکربندی دلتا شکل با یک سکان عمودی و بدنه کامپوزیتی است که موجب شده تا جرم معمول برخاست پهپاد به حدود ۵ کیلوگرم و در صورت حمل محموله به ۷ کیلوگرم برسد که در این صورت می‌توان متوجه شد که این پهپاد قادر است محموله‌هایی با جرم تا ۲ کیلوگرم را حمل کند، به همین خاطر در رده پهپاد‌های سبک قرار می‌گیرد.

پس از دلتا یک پهپاد جدیدتر در خانواده پهپاد‌های سبک با نام سینه سرخ توسط دانشجویان کشور ساخته شد که در زمینه شناسایی و امدادرسانی کاربرد داشت؛ این پهپاد نسبتاً سبک و ارزان برای مأموریت‌های آموزشی و شناسایی با قابلیت تولید آسان توسعه پیدا کرد، برای کاهش هزینه در تولید سینه‌سرخ از کامپوزیت استفاده شده که این امر باعث کاهش وزن پرنده شده است، یکی از ویژگی‌های این پهپاد سبک این است که با بیشینه جرم برخاست ۳۰ کیلوگرم می‌تواند یک محموله ۶ کیلوگرمی را حمل کند و کم ترین جرم پهپاد سینه سرخ برای بلند شدن از زمین هم ۱۵ کیلوگرم است.

یکی دیگر از پرنده‌های بدون سرنشینی که ابتدا در نیروی پدافند هوایی در نقش پرنده هدف برای تمرین‌های این نیرو ساخته شد حازم بود، اما پس از نمایش قابلیت‌های خود نیرو‌های مسلح را وادار کرد که نمونه‌های دیگر آن هم ساخته شود و در نتیجه حازم ۲ و ۳ نیز تولید شد، نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران جهت استفاده از خواب و غفلت دشمن برای حمله به آن‌ها نام حازم را برای این پرنده انتخاب کردند.

نام یکی دیگر از پهپاد‌های شناسایی کشور مهاجم ۹۲ است که در معاونت تحقیقات و جهاد خودکفائی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تولید شده است، مهاجم ۹۲ با وزنی در حدود ۸۰ کیلوگرم و برد پروازی ۵۰۰ کیلومتر قادر است تا ۶ ساعت و در شعاع ۱۰۰ کیلومتری به طور مداوم در آسمان گشت زنی کرده و عملیات شناسایی و رزمی خود را انجام دهد. حداکثر سرعت پروازی این پهپاد در سطح دریا، ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت اعلام شده که این سرعت در کروز در سطح دریا به ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد.

اما در حوزه پهپاد‌های سبک، متخصصان ایرانی گام را فراتر گذاشتند و در حال حاضر پهپاد‌های جدیدتری را با نام‌های افق، نسیم و سفیر ساختند تا ثابت کنند در برابر تهدیدات به هیچ وقت عقب نشینی نمی‌کنند، بلکه اگر متجاوزی فکر خطا در ذهن خود پرورش دهد پاسخی قاطعانه دریافت خواهد کرد.

پهپاد‌هایی که کابوس دشمنان هستند

متخصصان حوزه هوایی کشور با وجود تحریم‌های فراوان توانستند پهپاد فوق سبک افق را جهت انجام فعالیت شناسایی تولید کنند؛ این پرنده با برد پروازی ۲۰۰ کیلومتر و سقف پرواز ۱۲۰۰۰ پا می‌تواند حداکثر به مدت ۶ ساعت در آسمان پرواز کند. افق ایرانی پس از انجام تست‌های لازم توانست خود را به عنوان یک پهپاد شناسایی و امداد رسانی با مداومت پروازی بالا و سقف پروازی متوسط ثابت کند.

یکی دیگر از پهپاد‌ها، سفیر است که به عنوان یک پرنده چند منظوره به عنوان پهپاد آموزش خلبانی پرنده‌های بدون سرنشین، انجام ماموریت‌های شناسایی برد نزدیک و متوسط و هدف‌های متحرک سرعت پایین، مرزبانی، امداد و نجات، جنگلبانی و ارزیابی خسارت‌های حوادث مورد استفاده قرار می‌گیرد، دهانه بال سفیر ۳/۵ متر است.